Aquesta es la conclusion d’un nòu estudi climatologic fach per de scientifics de l’Universitat de Southampton, a Anglatèrra: la pollucion de dioxid de carboni serà tant nauta los pròches ans que en 2250 arribarà als nivèls del Triassic, una epòca qu’agradariá brica l’umanitat de viure. Pr’amor que foguèt una epòca, lo Triassic, pas solament coneguda per èsser la primièra epòca que demorèron los dinosaures (aguèt luòc entre ara fa 281 e 199 milions d’ans) mas tanben per los nivèls de carbòni atmosferic mai que nauts.
La resulta foguèt un mond ont i aviá que de pòls amb una giganta desertificacion al mièg del supercontinent Pangea e un pauc de sèuvas umidas en la còsta. Un environament que seriá brica agradiu per l’espècia umana per i demorar. E tot aquò se debanarà (aital o an preditz los scientifics ) se lo nivèl de pollucion de CO2 s’amendrís pas. L’an 2250 arribarà a mai de 2000 parts per milions se l’umanitat contunha de brutlar combustibles fossils al ritme d’uèi lo jorn. Un panorama òrre.
L’estudi es estat realizat per Gavin Foster, un professor de quimica isotopica en l’Universitat anglesa de Southampton e d’autres collègas: se la nòstra civilizacion decidís contunhar per finir totas las reservas de combustible fossil convencionalas e las non convencionalas, los nivèls de CO2 montarián fins las 5000 parts per milion al sègle XXIV e aquò seriá un cataclisme per l’umanitat. “La resulta seriá – çò diguèt Foster – que l’environament auriá un cambi pas vist pendent los darrièrs milions d’annadas. E aqueste cambi demorariá mai de 420 milions d’ans mai”.
Çò de pejor del gas de sèrra
En autras paraulas, volguèron confirmar los scientifics qu’an publicat l’estudi en Nature Communications se lo gas de sèrra contunha, aurem una version mai granda de l’extincion que i aguèt pendent la fin del Triassic. En aquela epòca, milièrs d’erupcions volcanicas lancèron pro gas nociu a l’atmosfèra per causar una extincion giganta en tota la planeta”.
E es aqueste procés, çò diguèron los scientifics, çò que provoquèt l’extincion encara mai granda de l’epòca del Permian, nomentada la Granda Extincion, que foguèt l’extincion de prèp de 95% de la vida a la Tèrra. “Lo dioxid de carbòni lançat uèi lo jorn per la combustion de combustibles fossils es analòga al lançat pels volcans pendent lo Permian e lo Triassic – çò diguèron – e los nivèls de gas de sèrra actuals son encara mai grands que los lançats per volcans pendent la Granda Extincion”.
“Soi pas inquiet pr’amor que çò que fasèm pòt èsser encara pejor. Es clar que la Tèrra sobreviurà – çò afirmèt un scientific qu’a participat en lo nòu estudi -. La Tèrra subrevisquèt a la fin del Permian e del Triassic e las sieunas extincions. E tanben al meteòr que provoquèt l’extincion de totes los dinosaures. La question es se l’umanitat subreviurà o pas”.
Segon la còla scientifica qu’a fach aqueste estudi, la Tèrra càmbia tant lèu que l’umanitat poiriá pas s’i adaptar. L’umanitat, çò diguèron, a evolucionat en unas condicions fòrça singularas: avèm mai o mens la meteissa temperatura e lo nòstre sistèma urban, d’agricultura e transpòrts es estat creat segon aquestas condicions. “Seriá estonant que l’umanitat poguèsse subreviure se tornèssem al Triassic climatic”.
De mai, los scientifics volguèron soslinhar que la nòva politica climatica de l’administracion estatsunidenca de Trump ajudarà a far reviure l’indústria del carbon e los cambis environamentals cambiaràn. Pr’aquò diguèron que la vision d’un retorn al Triassic o a una Granda Extincion planetària es, uèi lo jorn, mai viva que jamai en l’istòria de l’umanitat.
Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
