La majoritat de nosautres, quan pensem a l’edat jurassica, paradís dels dinosaures, imaginem de selvas e forèsts sens fin amb un climat pro caud per permetre la vida d’aqueles reptils. Encara uèi la comunautat scientifica discutís se èran de sang cauda o freda e benlèu pr’aquò plan de nosautres encara pensem en de nautas temperaturas.
Mas la sciéncia s’arresta pas jamai. E o fa fins al ponch que se cal balhar una imatge d’edat de glaç pendent lo jurassic doncas se cercan de pròvas scientificas e pro. Aquò es çò qu’a fach una còla scientifica internacionala. An trobat que fa 174 milions d’ans i aguèt una pujada del nivèl de la mar e aquò provoquèt un climat fins a 10 grads mens de temperatura. Es l’edat jurassica dels dinosaures amb de frech e de glaç pertot.
La còla, amb Christoph Korte, de la Universitat de Copenaga, Danemarc, coma cap, a trobat que tot aquò se debanèt en coincidéncia amb un afar volcanic massiu qu’arrestèt la circulacion d’aiga marina e provoquèt la casuda de las temperaturas a la planeta tota.
Un climat pas tan caud
“Pensam al’edat jurassica coma una epòca cauda amb fòrça nautas temperaturas e aquò èra un prejudici que totes benlèu avèm – çò diguèt Korte -. Tanben pensam que i avián fòrça corrents de dioxid de carbòni atmosferic e aquò foguèt pas aital”.
Aital, la reorganizacion dels corrents oceanics aguèt, segon aquesta còla, d’efièches fòrça importants dins los cambis del clima. Foguèt mai la fin de la circulacion marina la causa principala. Un cambiament de la preséncia de dioxid de carbòni a l’atmosfèra foguèt pas tan decisiu per provocar un cambiament del clima. Per arribar a aquesta conclusion los scientifics an fach una recerca de dètz ans en tot mesurar las temperaturas marinas a travèrs de bivalves fossils e clòscs de braquiopodes.
“Demest la Mar de Laurasia, un passatge qu’amassava l’Ocean de Tetis e la Mar Boreal – çò diguèron en lo jornal Nature Communications – i aguèt una casuda de la temperatura lèu e fins a 10 grads. E aquò cambièt pas fins a divèrses milions d’ans après. Es un mistèri. Benlèu cal cercar mai”.
Christian Andreu
