I a pas sonque de lops e pro. Lo lop es una espècia actuala que demòra dempuèi America e Euròpa fins a Asia e que se devessís, al sieu torn, en fòrça autras sosespècias dont lo lop artic, lo lop american o lo lop gris europèu, entre d’autras. Conéisser un pauc lors diferéncias e traches balha totjorn una melhor visions us aqueste bèl mamifèr.
Lo lop italian (Canis lupus italicus) es la sosespècia que podèm trapar, uèi lo jorn, mai sovent en de regions mediterranèas del continent europèu. Quora ja èra a mand de s’escantir, pendent la decada de 1990, aquesta sosespècia tornèt a créisser e conquistèt d’en primièr la peninsula italica e puèi arribèt a Soïssa, Occitània e Catalonha.
A la peninsula iberica i a una autra sosespècia autòctona, lo lop iberic; mas es en dangièr d’extincion grèu car encara es caçat uèi lo jorn per l’òme e la sieuna situacion es plan menaçada. Pasmens, ja son arribats los primièrs lops italians dempuèi Occitània a Catalonha aprés crosar los Pirenèus e lèu poirián arribar a la còsta mediterranèa catalana (sonque ne son estats espepissats d’especimèns joves isolats que cercan una feme o un territòri ont viure al Pirenèu o prèp d’aquelas montanhas).
Lo lop gris europèu o lop italian es la sosespècia pus pichona continentala de lop. A una longor mejana d’entre 105 e 160 cm e una nautor que se situariá prèp dels 130 cm. Lo sieu pés abitual es, per un mascle, de 25 Kg e per una feme, de 22 Kg. D’autas sosespècias que tanben demòran al continent europèu tanben arriban a Asia e America e son, totjorn, màgers.
Lo lop american
Las sosespècias de lop american, las pus septentrionalas, son màgers encara que las europèas. En Canadà n’i a encara doas; lo lop artic e lo lop del Nòrd-Oèst. La darrièra sosespècia aicí nomenada, Canis lupus Occidentalis, demòra dempuèi Alaska e fins a las províncias pus occidentalas de Canadà. Es conegut tanben per lo nòm de lop dels bòsques americans.
Lo lop canadian es màger que l’europèu e pòt arribar a far fins a 213 cm de longor (la mejana pasmens es de 183 cm) e a un pés de 60 Kg lo mascle e 45 kg la feme e la nautor d’ambedós sexes es d’aperaquí 90 cm.
Lo lop artic, per contra, es encara una sosespècia encara màger (Canis lupus articus) e demòra a las illas articas canadianas. Los especimèns d’aquesta polida sosespècia pòdon aver una nautor d’entre 65 e 80 cm de nautor e una longor de fins a 150 cm (malgrat que foguèron confirmats d’individús amb una longor màger dels 200 cm). Lo pés abitual en un mascle es de 80 Kg e d’una feme de 45 Kg.
Lo lop artic, en mai d’aquò, a qualcunas caracteristicas biologicas que fan d’aquesta sosespècia un lop plan desparièr de las autras. Pas sonque pr’amor de las sieunas tras que grandas mesuras, mas tanben pr’amor que lor forradura pòt venir iranja o grisa mas tanben negra o blanca. Atanben pòt suportar plan temperaturas plan bassas, de mens de 50ºC negatius e a de besonh de territòris gigantasses, amb una mejana d’entre 1.300 e 1.600 km2. Lo sieu espèr de vida a la natura, pasmens, es mendre als 7 ans.
L’Ostal dels Lops
Podèm trapar aquestes tres sosespècias amassa ? Òc. En Euròpa ? Òc. Car las tres sosespècias descrichas de lop pòdon èsser admiradas a l’Ostal dels Lops (La Maison des Loups), a Orlun, en Arièja, en Occitània. Aital, la Maison des Loups es un endrech ont podèm vaire cossí recebon la noiridura, plan prèp de nosautres.
L’Ostal dels Lops d’Orlun a pas las tres sosespècias ( i a 18 especimèns) amassa, car lo lop es una espècia plan territoriala. Dins un tancat i trobaram los pichons e bèls lops italians (uèi ja tanben occitans e catalans). En un autre luòc, dins una bèla forèst pirinenca, los lops canadians e, mai ailà, lo lop de l’Artic, desseparat dels autres pr’amor qu’es plan mai territorial encara. Las sieunas extraordinàrias mersuras provocarián, en mai d’aquò, la rapida fin dels autres lops se i aguèsse pas un barrat.
L’impression que podèm aver es d’admiracion, mas tanben de paur. Quora los lops canadians recebon la noiridura plan prèp de nosautres, podèm comprene perqué, per exemple, los abitants de l’edat medievala europèa avián de paur del lop. La sieuna fàcia es escura e las sieunas dents gigantassas. E lor agach inquieta e plan los umans.
Los aimants dels animals pòdon visitar l’Ostal dels Lops d’Orlun e gausir de la companhiá d’aquelas tres sosespècias e demorar ailà tot lo jorn amb la familha. L’endrech es fresc e ideal, tanplan en estiu. Es una visita plan recomanabla qu’ajudarà a descobrir que i a pas sonque de lops e pro. I a de lops e de lops, e qualcunas sosespècias encara provòcan, aprés las agachar, una paur instintiva qu’avèm coma espècia dempuèi fa gaireben 300.000 ans.
Un article de Christian Andreu