L’ORIGINA DE LAS LENGAS UMANAS A 500.000 ANS
Ja i avián d’evidéncias en lingüistica, genetica, paleontologia e arqueologia, mas ara s’a descubèrt que’l nòstre crotzament amb de neandertals e denisovans provoquèt tanben lo neissement de las lengas umanas d’uèi, fa demest 500.000 e 1.000.000 d’annadas.
Aqueste nou estudi scientific dels piscolingüistas Dan Dediu e Stephen Levison es contrari a l’imatge qu’avèm avut dempuèi 200 ans dels neandertals coma una sòrta de brutes subumans que podián pas far res que no foguèsse d’actes primitius.
Mas fa temps que la lingüistica e la sciéncia pensan que neandertals e denisovans – l’imatge d’aquestes non a cambiat plan pr’amor qu’an estat descoberts fa pauc – foguèron pas tan primitius. Benlèu lors abilitats cognitivas èran semblantas a las nòstras. Totun, la sieuna desaparicion quan nosàutres apareissem en la preïstoria encara es un misteri.
Crotzament de DNA e lengas
La nova descobèrta, publicada en la revista Frontiers in Language Sciences, confirma que las abilitats lingüisticas d’aquestas doas espècias foguèron plan mai grandas que non s’aviá pensat abans. Lors abilitats lingüisticas doncas, segon los scientifics Dediu e Levison, del Institut Max Planck de Psicolingüistica, èran coma las nòstras.
Pr’aquò l’origina de las lengas qu’avèm los umans uèi lo jorn an unas originas que son fòrça mai lonhanas que non se pensava. En lòc dels 50.000 ans que se desiá dinc ara, cal anar dinc als 500.000 e benlèu 1.000.000 d’annadas, qu’es demest quan apareguèt lo genre Homo –fa entre 1,8 milion d’ans e l’aparicion d’Homo heidelbergensis -.
Aquesta nova teoria scientifica nega la mutacion d’un solet individu que va poder començar a utilitzar una lenga nova e suggerís que i aguèron divèrsas innovacions culturalas e biologicas gradualas. Aquò qu’es pòt demostrar amb la varietat genetica e culturala que i a entre las lengas africanas d’uèi e las non africanas – çò dison aquestes piscolingüistas-. E neandertals, denisovans e umans actuals aguèron la meteissa desparietat lingüistica . En mai d’aquò, aquesta diversitat anciana de lengas que’s pòt recrear scientificament amb mai d’estudis o amb de simulacions informaticas qu’encara s’an de far.
Christian Andreu
