Tradicionalament, los monarcas an utilizat los sieus maridatges amb l’objectiu d’establir d’alianças amb autres reialmes o per consolidar lo sieu poder en lo meteis reialme. E Alexandre lo Grand foguèt pas una excepcion.
Fòrça mai interessat pels tèmas politics e militars, Alexandre inicièt pas la siá vida sentimentala fins mai tard. O benlèu perque esperava un matrimòni mai favorable per las siás intencions.
La siá primièra relacion coneguda foguèt amb la princessa Barsine, de raïses grègas e pèrsas (tota una declaracion de principis per los sieus objectius politics). La siá amassada se produsiguèt après la batalha d’Issos (333 aC), quand Alexandre capturèt bona part de la familha de l’emperaire Darios III e las familhas de las nautas autoritats de l’Empèri Pèrsa a Damasc.
Barsine èra filha del satrapa (nom dels governadors pèrsas) Artabas, parent de la familha reiala aquemenida, e èra demorada veusa de dos oncles mairales sieus, los generales Mentor e Memnò, totes dos originaris de l’isla de Ròdas. Èra, doncas, una candidata fòrça adaptada pels objectius de fusionar lo mond grèc e lo pèrsa.
E mai se compta pas qué se maridèsson, mantenguèron una relacion pendent sièis ans, que donèt coma fruch un mainat, Hèracles. E lo sieu suer Artabas, acabèt en se jonhent a Alexandre après la mòrt de Darios III (330 aC), benlèu en veire lo previsible triomfe d’Alexandre o benlèu per l’interès d’una union familiala entre ambedós.
La relacion amb Barsine finalizèt ras del maridatge d’Alexandre amb Roxana, una princessa de Bactriana (327 aC), après la conquista del territòri. Segon explica la legenda, Alexandre restèt estonat en la veire barar amb autras gojatas nòblas pendent una taulejada. Lo sieu paire possedissiá amplas proprietats al territòri mas èra pas gaire ligat a la noblesa o la monarquia.
Totes los cronicaires parlan sus la granda beutat de Roxana, mas aquel matrimòni assegurava a Alexandre lo contraròtle de las províncias Bactriana e Sogdiana, qu’èran estadas complicadas de conquistar ras de la dificultat de l’orografia. Las nòças se celebrèron segon lo ritual macedonian, e divèrses generals d’Alexandre se maridèron tanben amb femnas de la noblesa de Bactriana, coma nèxe d’union amb los nòus pòbles conquistats.
Un matrimòni fòrça criticat
Malgrat aiçò, aquel matrimòni foguèt criticat per qualques membres de la siá armada, que desiravan qu’Alexandre s’aguès maridat amb una princessa de Macedònia, la quala aguès convertit en la siá femna principala, del temps que las autras foguèsson vengudas simples amants. L’importància de Roxana se mostrava, non solament en lo fach de qué foguèt considerada coma la femna principala, mas qu’acompanhèt Alexandre en bona part de las campanhas posterioras, coma per exemple a l’Índia.
En morir Alexandre l’an 333 aC, Roxana èra embarassada. Malgrat que totes los generals reconeguèron los dreches de succession del mainat nascut, Alexandre, totes eles se repartiguèron lo poder de l’empèri. Fin finala, Roxana e lo sieu filh foguèron capturats pel general Cassandre l’an 310 aC, que los executèt, en acabant aital amb la linha de succession legitima d’Alexandre. Posteriorament, lo meteis Cassandre l’an 309 aC assassinèt tanben Barsine e lo sieu filh Hèracles, malgrat que per èsser pas nascut dins d’un matrimòni èra pas eretièr legitim.
L’an 324 aC, Alexandre se tornèt maridar amb doas princessas reialas pèrsas per refermar la siá legitimitat sul tròn pèrsa. Èran Estatira, filha del meteis Darios III, e Parisatis, filha d’Artaxerxes III (monarca anteriora a Darios). Lo maridatge se celebrèt a Susa, capital de l’Empèri Aquemenida, e tanben fòrça generals macedonians se maridèron amb femnas nòblas del territòri.
Pauc après la mòrt d’Alexandre, Estatira foguèt assassinada per òrdre de Roxana. E mai se Estatira aviá pas donat de filhs a Alexandre, la siá apertenença a l’anciana familha imperiala pèrsa podiá l’animar a crear una conspiracion contra los interèsses de Roxana e lo sieu filh, segon pensava la meteissa Roxana.
*Francesc Sangar
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
