LA PRIMIÈRA LENGA
Parlar de l’origina de las lengas umanas ei dintrar en un mòn plan complèx pr’amor que i a pas cap pròva escricha scientifica per nos ajudar. E los cercaires devon pensar e tornar a pensar cossí se desvolopèt un procès coma aquel. Totun, çò qu’es segur es que i aguèt un moment ena istòria dels ominids, pr’amor que d’autas espècias omininas anterioras a la nòstra benlèu tanben utilizèren una lenga per se comunicar, que comencèrem a usar una lenga. E, ara es cercaires prepausen una origina que foguèt, tanben benlèu, africana.
Per ansin, los cercaires fa d’ans que se demandan quan comencèt l’umanitat a parlar. E, a l’ora d’ara, semblariá que la responsa demòra en Africa, lo continent ont nasquèt la nòstra espècia. De cercaires coms Georges Poulos afirman que los darrièrs estudis soslinhan que la primièra lenga foguèt parlada, benlèu, fa aperaquí 70.000 ans e pas abans. E aquò ja creèt una discussion granda al mond scientific pr’amor que i a fòrça cercaires qu’afirman qu’aquel moment se debanèt fa milions d’annadas.
Segon Poulos cal estudiar plan de’n primièr la fonetica e puèi analizar la lingüistica a mai d’i amassar pàleoantropologia, arqueologia, anatomia e encara genetica per comprene quand se debanèt aquò pel primièr còp. E fa aperaquí 70.000 ans Homo sapiens sapiens venguèt una espècia parlaira pel primièr còp. Es lo moment que nòstra espècia sortiguèt pel primièr còp d’Africa.
Aital, aqueles òmes preïstorics se n’anèron del sieu continent mas amb l’abilitat de produire de frasas e aquò auriá creat lo gèn de la parla. E seriá estada aquela abilitat la que provoquèt la capitada a l’ora d’espandir-se per la planeta e ganhar a las autras espècias omininas contemporanèas. Los primièrs sons serián pas estats involontàris. E la causa ne poiriá èsser environamentala.
Un cambiament de dièta
En aquela epòca se debanèt un cambiament de dièta en nòstra espècia. Foguèt un cambiament vèrs una dièta marina plan rica en d’acids grasses omega 3 pr’amor que l’òme viatjèt dempuèi l’interior african vèrs la còsta e mai enlà. A l’epòca aquels primièrs sons èran sonque de “clics”. Encara uèi i a cèrtas tribús africanas que los utilizan, coma los Khoisan de Botswana, Namibia e Africa del Sud.
Totun, uèi los “clics” sonque se debanan en mens de l’1% de las lengas de la planeta actualas. Sonque ailà e un pauc en Africa de l’Èst. En defòra d’Africa sonque los Damin australians los usan. Far un clic amb la bòca es brica aisit uèi pels umans e demòra coma un son “preïstoric”.
Segon aquel cercaire aquel seriá estat lo primièr son que produsiguèt l’òme modèrn. Puèi comencèt a usar de mai en mai parts de la bòca e nasquèron d’autres sons. Fa 50.000 ans comencèt la produccion generala de sons umans e nasquèron las lengas umanas. Abans èran usadas sonque las vocalas. Las consonantas èran sonque una còpia de sons naturals.
L’evolucion lingüistica menèt a formar de silabas e de paraulas. E aquelas barrejadas balhèron pas a las primièras fromas gramaticalas. Mas tot aquò demorèt milièrs d’ans. Cossí usar una lenga foguèt benlèu la darrièra causa qu’apreguèt l’òme modèrn. E las lengas e lo lengatge general dels umans nasquèron fa sonque 20.000 ans.
Uèi foguèt espepissat que los ancessors dels parlaires de lengas Khoisan foguèron benlèu los primièrs que parlèron en Africa. Seriá doncas rasonable pensar, çò diguèt Poulos, que la primièr comunautat umana qu’utilizè una lenga amb de gramatica foguèt aquela.
Mas, Poulos pensa que los neandertalians podián pas parlar, un prètzfach que, uèi, d emai en mai cercaires confirman. Segon lo cercaire las lengas umanas nasquèron fa sonque 70.000 ans e pas abans. L’òme comencèt a escriure fa aperaquí 5.500 ans e aquò butèt l’espècia a la tecnologia actuala. Pasmens, pas totes los cercaires i son d’acòrdi car creson qu’es imposible demorar en la planeta pendent milions d’annadas sens cap lenga. E aquò, ja se seriá debanat, dison qualcunes cercaires, fa benlèu 3 o 4 milions d’ans. La discussion es obèrta e demorarà fòrça temps arrivar a la tesi finala, pr’amor de la complexitat de la meteissa.
La Redaccion
