Per primièr còp e dempuèi las annadas 1930 una còla scientifica a estudiat la bioluminescéncia dels animals que demoran a la mar mai prigonda. L’estudi es estat fach a la region de la Baia de Monterrey, a San Francisco, e es estat descobèrt que la granda majoritat d’aquestes animals ( 3 de cada 4) que vivon fins a 4000 mètres de la superfícia maritima fan la sieuna pròpria lutz.
Un estudi coma aqueste èra fòrça malaisit de far pr’amor qu’èra dificil analizar las paucas donadas que i avián fins uèi lo jorn. Totun, Severine Martin e Steve Haddock, recercaires del centre scientific MBARI an pogut, fin finala, o far. L’estudi es estat publicat a Scientific Reports.
Fins uèi se pensava qu’èran paucs los animals que fasián la sieuna pròpria lutz. De mai, jos 300 mètres l’ocean es essencialament negre e los animals necessitan pas encara far lutz per se meteisses. Far lutz pren energia e atrai predators. Pasmens, i avián pas gaires imatges d’aqueste tipe d’animals. Mas Martini e Haddock an realizat una analisi quantitativa del nombre e tipes d’animals de la mar mai prigonda que fan lutz e ont demoravan.
Animals de mai d’un centimètre
Totes los animals mai longs d’un centimètre espiats en divèrses vídeos de mai de 240 expedicions marinas fachas per lo centre MBARI amb de veïculs especials (ROV) que demoravan prèp del canhon de Monterrey, son estats analizats. Èran mai de 350.000 especimèns e totas las espècias foguèron identificadas amb una basa de donadas nomentada VARS.
La lista dels animals foguèt restacada amb un grop d’animals ja coneguts coma bioluminescents. Las darrièras donadas publicadas al mond sus aqueste tipe d’animals èra de l’an 1987. Totun, Martini classèt los animals en totalament, pauc, e brica bioluminescents e indefinits.
Uèi lo jorn solament èran coneguts entre 20% e 40% dels animals que demoran jos 2000 mètres e èran classats coma indefinits. Mas Martini e Haddock s’estonèron en tot trobar que la proporcion d’animals bioluminescents e pas bioluminescents èra similar tanben a l’airal que i a fins los 4000 mètres. E maugrat que lo nombre d’animals bioluminescents èra de mai en mai pichon segon la prigondor de la mar, tanben èra pr’amor que i aviá mens vida.
Desparièrs grops d’animals produsián lutz pròpria segons lo nivèl marin. Entre la superfícia e 1500 mètres la majoritat èran medusas e ctenofòrs. Après e fins los 2200 mètres los vèrms èran lo grop mai grand que fasiá lutz. Mai enlà èran de larvas la majoritat d’animals bioluminescents.
L’analisi mostrèt quitament que divèrses grops d’animals èran mai bioluminescents que d’autres: entre un 97% e 99% de las medusas e cnetofòrs o èran. Mas solament 50% dels peisses e cefalopòds ( calamars e chipirons mas tanben de pofres) fasián lutz pròpria.
En tot trobar que la proporcion entre animals bioluminescents e pas bioluminescents èra constanta a totes los nivèls marins los scientifics mesurèron lo nombre total d’animals de cada nivèl e la lutz que fasián dins cada region marina. Totun, an pas pogut estudiar los animals que demoran mai enlà dels 4000 mètres. Cal crear encara d’instruments per o poder estudiar.
“Pensi que se sap pas cossí comuna es la bioluminescéncia – çò diguèt Martini – e mai que peisses, tanben i a de medusas, vèrms, calamars e pofres e tot tipe de creaturas que fan lutz pròpria. E se l’ocean es l’environament mai grand de la planeta, la bioluminescéncia seriá lo trach ecologic mai grand de la Tèrra”.
Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
