LA MAI GRANDA EXTINCION FOGUÈT PER FAUTA D’OXIGÈN
Que la sciéncia es una disciplina en totala renovacion es un prètzfach que totes coneissèm. Pr’amor d’aquò ara un grop de scientifics balha lutz sus la causa principala de la mai granda extincion qu’a patit la Tèrra en tota la sieuna istòria. Dins los oceans non i aviá pro oxigèn e la vida aguèt d’esperar cinc milions d’ans per resurgir.
Tot aquò se debanèt fa 252 milions d’ans, pendent lo pas del Permian al Triassic. E las nòvas trobalhas realizadas per una còla de scientifics assolidan la rason per la qual mai del 90% de la vida marina e 2/3 de la vida terrèstre patiguèron una granda extincion: l’anoxia o fauta d’oxigèn.
Fins uèi la sciéncia restacava aquesta granda extincion amb una preséncia fòrça nauta de sulfits en las aigas de la planeta. Mas la còla qu’a fach un estudi geologic de sièis lòcs en Oman a pogut assegurar scientificament que las condicions en las quals se debanèt aquesta plan granda extincion. Son un pauc mai complèxas que non se pensava.
L’estudi s’a publicat al jornal Nature Communications fa gaire e confirma que pas totes los oceans avián una nauta taxa de sulfits. La recerca s’a fach amb de tecnicas quimicas nòvas e aital s’a pogut determinar que, totun aquò, totes las aigas de la Tèrra òc que patiguèron una granda anoxia o fauta d’oxigèn.
Variacions d’oxigèn segon l’ocean
De mai, aquesta meteissa còla soslinha que divèrses oceans tanben aguèron una preséncia fòrça nauta en fèrre. Aquò e la fauta d’oxigèn impossibilitèron una renaissença mai rapida de la fauna en la planeta. E tot a pogut èsser descobèrt a travèrs de l’erosion de las ròcas que i a en una determinada region d’Oman.
“L’estudi pòt assolidar que la fauta d’oxigèn foguèt un ponch critic en la renaissença e tanben en l’extincion a granda escala de la vida en la Tèrra – çò diguèt Simon Poulton, de La universitat de Leeds e cap de l’estudi -. Aquò foguèt mai determinant que non la preséncia de sulfits en las aigas. I aviá variacions d’oxigèn segon l’ocean e en los lòcs ont n’i aviá mai los organismes poguèren se recuperar abans”.
Maugrat aquesta descobèrta, la direccion d’aqueste estudi geologic avisa que cal contunhar en tot cercar sus las condicions qu’aguèt la Tèrra en aquela epòca. Aital o confirma Matthew Clarkson, de l’Universitat d’Edimborg e tanben cap de l’estudi. “la fauta d’oxigèn en los oceans foguèt clau en aquesta òrra extincion – çò assegurèt – mas cal cercar encara mai sus las condicions environamentalas de l’epòca. Totun, amb la descobèrta qu’avèm fach avèm una vision fòrça ,mai clara d’aqueste procés e perqué la renaissença de la vida en la planeta se demorèt tant”.
Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
