Cossí es possible que los cans sián tant amistoses ? La responsa es scientifica pr’amor que s’es pogut demostrar que los gèns qu’an los cans ne son la causa: la natura amistosa dels cans a coma origina unes gèns que los lops an pas. Aquò fa d’aqueles animals los melhors amics de l’òme.
Aqueles gèns comencèron a cambiar fa entre 20.000 e 40.000 ans quand los lops decidiguèron que tanben podián demorar amb los umans. Aital nasquèt l’espècia dels cans que perdèron cèrts gèns que los faguèt de mai en mai amistoses e sociables. L’evolucion confirma doncas que una pichona pèrda genetica pòt provocar grands cambis al règne animal.
Aquela conclusion es estada publicada en un estudi qu’a fach public lo numeric Science Adventures per una còla de cercaires de la universitat estatsunitenca de Princeton. Es la resulta de plusors pròvas fachas a de cans e de lops qu’an permés trobar una disparitat de conducta entre las doas espècias mas tanben de gèns.
Una evolucion de milièrs d’ans
Segon la còla de scientific qu’a realizat aquel estudi l’evolucion que desseparèt lops e cans demorèt solament divèrses milièrs d’ans. E malgrat qu’aquò en tèrmes evolutius es un termini de temps plan cuert, la genetica a fach son camin e mai d’un gèn dels cans es estat causit per los far mai amistoses, una caracteristica que los lops an pas.
“Avèm trobat una variacion genetica entre cans e lops que pòt far possible una disparitat de conducta entre las doas espècias – çò diguèt Bridgett von Holdt, de l’Universitat de Princeton -. La variacion poiriá suggerir tanben cambis genetics en d’autras espècias que tanben son amistosas com los umans”.
Aital, per arribar a aquela conclusion, los cercaires an estudiat la conducta de cans domètjats mas tanben de lops grises en captivitat. Après far mai d’una pròva sus las capacitats d’ambedoas espècias, an pogut trobar una disparitat. Origina o consequéncia d’aquela variacion genetica. Los lops podián resòlvre plan los problèmas plantejats. Los cans tanben. En aquò i avián pas diferéncias. Mas los cans èran plan mai amistoses. Perqué ?
Los cans èran fòrça mai contents quora èran amb los umans. Los lops èran mai solitaris. Aquò menèt a far de pròvas d’ADN e foguèt trobat un cambi genetic que provocava una mai granda sociabilitat e atencion en los cans. Qualques umans tanben an aquel cambi genetic mas una sindròme fòrça estranha que los fa nautament sociables.
Per ansin la conclusion e l’informacion qu’a balhat aqueste estudi ajudarà de començar a far d’autres estudis sus divèrsas malautiás geneticas umanas. “Amb aquò avèm descobèrt que los cans son un sistèma genetic informatiu gigant per estudiar las malautiás umanas – çò afirmèt Elaine Ostrander, de l’Institut Nacional de la Santat dels Estats Units -. Mòstra cossí pichons cambis genetics en los cans pòdon afectar d’una granda manièra grands sindròmes dels umans”.
Segon los scientifics, los umans aurián causit los cans mai sociables e aqueles avián unes gèns que los autres avián pas. Aquò auriá fach desvolopar l’espècia en una direccion e pas en una autra. Fins arribar uèi lo jorn, al melhor amic de l’òme, lo can. E tot per un cambi genetic.
La Redaccion
