Fisics de la organizacion Dzero, en collaboracion amb Fermilab e lo Laboratòri d’Energia dels Estats Units an confirmat la descobèrta d’una nòva particula subatomica que serà apelada coma X (5568). Las caracteristicas de la nòva particula semblan èsser força desparièras de las normalas.
Es conegut que los quarks son de particulas que viatjan amassa en gròps de dos o tres e los mai coneguts son benlèu los protons e los neutrons. Aquestes son fachs de tres quarks. Aital, un quark pòt èsser de sièis tipes desparièrs: Naut, Bais, Caud, Estranh, Mai en Naut, e Mai en Bais. Totes eles an la sieuna contrapart d’antimatèria.
Lo professor de la Universitat de Lancaster, en Anglatèrra, a confirmat qu’es estat “passionant de comprene una de las quatre mai fondamentalas interaccions que i a en la fisica”. Pr’aquò l’estudi serà lèu publicat en la revista scientifica Physical Review Letters.
Fins a uèi d’autras particulas son estadas candidatas al titol de tetraquark o pentaquark per lors caracteristicas, mas totas elas an una caracteristica tipica de la matèria e una autra d’antimatèria e pr’aquò meteis lo sieu caractèr es considerat com fòrça mens exotic que non se pensava. Mas las caracteristicas de la nova particula descobèrta, la X 5568, fan d’ela una fòrta candidata a poder aver lo titol de tetraquark. Ara “cal comprene coma s’amassan los quatre quarks. – çò diguèt lo portavotz de Dzero Paul Grannis-. Aquesta es la següenta question qu’avem de respondre”.
Las ipotesis serián qu’aquesta particula, X5568, poiriá aver una mescla dels quatre quarks e antiquarks o, benlèu, poiriá aver tanben doás estructuras basadas en dos quarks e dos antiquarks.
Ara diverses scientifics qu’an participat en la descobèrta dison que cal estudiar amb mai prigondor la nova particula aital coma tanben d’autres tetraquarks. Aquò donarà una informacion pro bona per conéisser quinas son las fòrças que provocan lo movement dels quarks e dels antiquarks en las particulas subatomicas.
Christian Andreu
