ICTIOSAURES: S’ESCANTINGUÈREN PR’AMOR QUE NON EVOLUCIONÈREN
Quan se pensa en reptils marins com es ictiosaures, que demorèren pendent era epòca des dinosaures, soent s’associe era sua extincion tanben ara des dinosaures e pterosaures (reptils voladors). Mès era istòria non siguec pas atau. Es ictiosaures deishèren d’existir 30 milions d’annades abans qu’era extincion massiua des dinosaures hè 65 milions d’ans. Era arrason: era sua fauta d’adaptacion as cambis climatics.
Un nou estudi hèt pera revista Nature Communications atau ac confirme. Ua còla de scientifics a podut dedusir qu’era extincion d’aguesti reptils marins ( un des mès grans dera epòca pr’amor que podien arribar a hèr enquia 21 m de longada) siguec pr’amor que non evolucionèren pro lèu as cambis climatics que i aueren ara fin der inici deth Cretacèu, ara hèu 100 milions d’annades.
E tot e qu’auien demorat pendent tot eth Triassic e eth Jurassic, era sua extincion siguec un miralh des cambis de climat qu’era Tèrra viuec en aqueth periòde.
Ua evolucion tròp lenta
Es ipotesis scientifiques que i auien enquia aué parlauen d’ua mès grana competicion damb d’autes espécies de reptils marins o ua caduda dera sua hònt principau d’alimentacion. Mès es donades fòssils que s’auien trapat enquia auè non podien confirmar aguesti hèts. Pr’aquerò ua còla de scientifics des universitats de Lièja e d’Oxford an estudiat quines arrasons podien auer estat era causa dera extincion der ictiosaure.
“Es noves donades mos parlen d’ua auta istòria. – çò ditz Valentin Fischer, cap der estudi – Pendent er inici deth Cretacèu es ictiosaures ja èren taxonomicaments, filogeneticaments e ecologicaments diuèrsi. Era sua extincion contunhaue d’èster un misteri”.
Pr’aquerò e damb es mès naues tecnologies, aguesta còla de paleontològs a podut estudiar era biodiversitat pendent es darrers 120 milions d’annades. E an descurbit que, pendent era fin deth Cretacèu i aueren diuèrsi cambis climatics fataus pes ictiosaures.
Segon aguesti scientifics i auec ua extincion en dus fases e aquerò provoquèc que fòrça animaus non aueren temps entà evolucionar. Es hortes variacions enes temperatures ena superfícia dera mar e des nivèus dera madeisha sigueren factors clau pr’aguesta extincion.
“Poiríem pensar qu’aguestes mès elevades temperatures non afecterien pro es ictiosaures – çò diguec Valentin Fischer -. Mès d’autes factors coma es cambis ena obtencion de minjar, rotes migratòries e nous competidors sigueren fataus ena extincion des ictiosaures”.
Aguest estudi confirme donques qu’es grans cambis climatics globaus en es ecosistemes que i aueren ara fin deth Cretacèu sigueren ua arrason importanta ena grana extincion que i auè en eth món marin ena epòca e que tanben comportèc era extincion des ictiosaures. E ath còp comencèren a evolucionar d’autes espécies de peishi e làmies, çò confirmèc Fisher.
Christian Andreu
