Era situacion climatica semble que non ei guaire bona. Lançar tant de dioxid de carbòni ena atmosfèra poirie afectar eth corrent oceanic atlantic, un corrent que cauhe era aigua en nòrd der Atlantic. Maugrat qu’eth cambiament climatic non serie tan grèu coma diden quauqui filmes, era caduda des temperatures serie de 7 grads ena Euròpa deth Nòrd-Oèst e i aurie ploges generalizades en tota era planeta.
Er estudi ei hèt per ua còlha de scientifics dera Universitat de Yale (Estats Units) a travèrs d’ua simulacion climatica damb Wei Lu en cap. S’avien ja hèt ues simulacions climatiques que soslinhaven qu’era circulacion deth corrent atlantic resistirie a toti es cambiaments que i a aué ena atmosfèra. Mès calie hèr ua correccion, çò ei eth creishement de dioxid de carbòni actuau ena atmosfèra dera Tèrra.
Aquerò ei çò qu’an hèt es collègues de Wei Lu, crear ua simulacion extrèma entà veir s’es quantitats de dioxid de carbòni lançades ena atmosfèra aué afectarien o non era circulacion deth Corrent Atlantic Nòrd. Damb eth doble des emissions de CO2 ena atmosfèra, eth corrent der Atlantic demorarie barrat pendent 300 annades, çò confirme era simulacion hèta per aqueri scientifics.
E maugrat qu’ua creishença tan grana de CO2 ena atmosfèra non ei realista, era nava simulacion confirme qu’eth corrent non ei tant estable coma se pensave. Atau ac an volut demostrar en estudi publicat ena revista online Science Advances. Ara, vòlen utilizar ua simulacion mès realista entà predíder quin serà eth futur deth clima dera Tèrra.
Cau aver mès donades
Totun, es scientifics avertissen que entà poder hè’c, cau aver mès observacions e mès longues sus era circulacion deth Corrent Atlantic, çò ditz Gerald Meehl, un climatològ deth Centre Nacionau entàra Recèrca Atmosferica de Boulder, Colorado. Es observacions, çò contunhe aqueth scientific, pòden ajudar entà hèr simulacions, mès es mès ancianes an solament 10 o 20 ans.
Eth Corrent Meridionau der Atlantic ei un gran corrent que circule en direccion nòrd e que comence en Atlantic Sud. Apròp de Groenlàndia vire, e es aigües heiredes quèn un aute còp en direccion deth sud. Aquerò hè qu’eth clima dera Euròpa der Oèst sigue mès caud e pòrte ploges en Atlantic enes airaus tropicaus.
Aver ua atmosfèra mes cauda hè es aigües mens denses e es ploges non quèn autant. Açò pòt hèr mès lent eth corrent. Damb simulacions anteriores era aigua ère mes salada e quège mes, mès era nòva simulacion ditz qu’açò non ei cèrt.
En tot hèr aquera nava simulacion scientifica Wei Lu e es sòns collègues an corregit era direccion deth corrent e an metut eth doble de concentracion de CO2 der an 1990. Atau poderen veir qu’eth corrent ère mès e mès caud e mès e mès lent. Atau, païsi coma Anglatèrra o Islàndia serien fòrça mes heireds.
Ath delà, es scientifics vederen que i aurie ua entrada mès petita d’aigua heireda en Atlantic Sud e qu’aquerò provocarie mens sau en ocean. Fin finau, eth corrent se collapsarie e s’arturarie. Totun, an arreconeishut qu’eth desgèu de Groenlàndia poirie portar mès aigua heireda en Atlantic e ajudar eth corrent a contunhar era sua circulacion mès açò ère ua situacion qu’avien pas encara estudiat.
Era Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
