En sègle XXI ei abituau qu’es hemnes se pintren uelhs e pòts e qu’es òmes s’arrasen eth còs. Ei era obsession dera umanitat tà sajar de semblar auta causa que çò qu’èm. E non impòrte guaire s’èm joens o ancians. Era question ei demorar tostemps joen/a e beròi/a. Poderíem pensar qu’aqueth ei un hèt des nòsti tempsi, mès quan liegem era istòria egipciana anciana descurbim qu’aquerò ei quasi connaturau ar òme/ara hemna dempús tostemp.
Tàs abitants dera vath deth Nil, siguessen praubes o rics, era beror ère quauquarren d’important. Tà deféner-se deth solei, eth povàs e eth vent deth desèrt, se metien diuèrses crèmes hètes damb plantes, grèish de gat, ipopotam o crocodil, que les adocien era pèth. A mès, tanben i hicauen esséncies aromatiques hètes damb flors, frutes o èrbes entà enconhar (estujar, escóner, celar, NdC) es sues aulors corporaus.
Èren tant importantes aqueres crèmes tàs egipcians ancians que quan es trabalhadors de Deir-el-Medina (que trabalhauen dirèctaments peth faraon vist que bastien es cavòts (tombèus, NdC) e es temples funeraris des faraons) vederen qu’un cargament de crèmes non arribaue a temps, se declarèren en grèva!
En pintrures contemporanèes dera epòca se pòt veir hemnes vestides damb vestits transparenti de lin, joens curbidi damb pèths de leopard e toti eri damb diadèmes, corets e pectoraus beròis. A mès, portauen uns còns de grèish de bueu perhumat damb mirra sus es perruques. Damb eth temps aguesti honien sus es perruques, cares e vestits e deishauen ua fòrça bona aulor tà toti qu’èren a proximitat.
Perruques hètes damb peus umans
Es perruques se hègen damb peus umans e, laguens, damb fibres vegetaus. Tanben s’utilizauen tà enconhar que cap des que les portauen auie peu; de hèt, toti es egipcians ancians auien eth cap rasat tà combàter es polhs. Pòqui èren es qu’auien eth peu naturau, e tà evitar es peus blancs s’i metien ua crèma hèta damb sang de gat borida o de bueu nere damb òli. Abans de se la hicar auien de prononciar ua formula magica.
Tanben utilizauen khol (ua pintrura d’uelhs) pr’amor qu’es dius ac considerauen beròi. Mès eth khol auie tanben ua accion protectora : protegie es uelhs deth solei e tanben des insèctes. Toti es egipcians ancians utilizauen eth khol, òmes, hemnes e mainatges tanben. Atau es uelhs demorauen plan soslinhadi.
Tà remercar es celhes e era part superiora des perpères, utilizauen galena o minerau de plom. Era part inferiora ère soslinhada damb verd de malaquita. Eth minerau ère trissat enquia que se’n hège povàs e alavetz ère barrejat damb un tròç petit de husta o d’evòri damb grèish animau. Dempús se pintrauen es gautes de color ròi òcre e es pòts tanben damb ematita en povàs.
Tà nosati tot aqueth maquilhatge serie un shinhau exagerat mès hè 4.000 ans es egipcians trobauen qu’aquera ère ua manèra de semblar mès beròi. E non ac hègen sonque tada eri mès tanben tà desseparar-se visuaments des pòbles vesins damb qui coabitauen; tada eri aguesti èren lègi e hègen plan mala aulor.
Christian Andreu
