ERA IBERNACION UMANA EI JA UA REALITAT
Eth dromir prigond, aperat en anglés torpor, redusirie es foncions metaboliques des astronautes damb procediments medicaus que ja existissen aué. Era torpor se pòt dar tanben de forma naturau en cèrti casi d’ipotermia.
“Era torpor terapeutica qu’ei un hèt que se n’a parlat fòrça des des annades ueitanta e de vertat des de 2003 e ei estat ua ajuda tà pacients dab traumes critics enes espitaus” diguec er enginhèr aerospaciau Mark Schaffer, que trabalhe entà SpaceWorks Enterprises en Atlanta (EUA), en un Congrès Astronomic Internacionau en Toronto (Canada) aguesta madeisha setmana.
“En fòrça centres medicaus importants existís ja un protocòl tà indusir terapeuticaments era ipotermia enes pacients, basicaments tà hèr que se demoren enquia que s’a trapat un procediment medicau qu’an de besonh” confirmèc Schaffer.
A trauès dera alimentacion intravenosa, ua tripulacion (o un equipatge-nòta deu corrector) poirie èster ponuda en ibernacion pendent eth sòn viatge tath planeta Mart. En melhor des casi aquerò durarie sonque 180 dies pendent era annada. Mès aué en dia, er estat de torpor en pacients sonque s’a utilizat pendent ua setmana.
“Auem pas agut besonh encara de póner quauquarrés en torpor terapeutica mès de sèt dies” a declarat Schaffer. “Tàs missions umanes tà Mart, auem de besonh qu’aguesta torpor arribe as 90 o 180 jorns. Aguest qu’ei eth tipe de missions aerospaciaus que parlam”, çò diguec.
Un pialèr de problèmes
Economicaments, es despenses son fòrça nautes. Mès es auantatges tanben. Es tripulacions poderien demorar-se dens naus mès petites dab mens crambes coma es d’òci e exercici o utís coma corsi d’aigua, minjar o abilhament, de tau manèra qu’un dessenh includís un abitat tà provedir ua atmosfèra de baisha gravetat que permete de har tèsta ara pèrta de massa enes uassi e enes muscles.
Er estudi qu’a hèt era empresa SpaceWorks, pagada pera NASA, mòstre qu’er espaci se poirie redusir en un cinquau mercés ara ibernacion dera tripulacion, atau coma era massa e materiau que s’an de besonh en ua fusada espaciau qu’includisque minjar e aigua.
Ath delà, en hicant ua tripulacion en ibernacion, eth materiau qu’ei de besonh se poderie redusir de 400 tones a sonque 220. “E aquerò qu’ei mès deth que pese un veïcule pesat der espaci” diguec Schaffer.
Christian Andreu
