Fas pas gaire mai de quatre setmanas la premsa mondiala anunciava l’usatge de plantas medicinalas per un orangotan de Bornèo per se garir. Ara una còla de cercaires de l’Universitat d’Oxford confirmèt que los chimpanzés, en estat salvatge, coneisson cèrtas espècias de plantas (que manjan pas sovent) per luchar contra d’infeccions e de malautiás aprés las manjar. Los cercaires analizèron aquelas plantas e descobriguèron qu’avián de proprietats contra la dolor e los bactèris.
L’estudi se debanèt a la forèst d’Oganda, ont los cercaires demorèron setmanas en tot espepissar los chimpanzés que semblaven malauts. E poguèron veire que cercavan de plantas medicinalas per se garir. Cossí sabon aqueles animals qualas son ?
En cerca de plantas bonas
Per ansin, e quora un chimpanzé èra malaut, se n’anava al bòsc pus prigond a la cerca de plantas d’aquel tipe. Aprés la trobar la manjavan. Puèi, los cercaires l’estudiavan e analizavan. E la resulta foguèt descobrir que fòrça d’aquelas plantas avián de proprietats antibacterianas. L’estudi es estat publicat al numeric PLOS ONE.
“Podèm pas analizar totas las plantas de la sèlva, çò diguèt Elodie Freymann, de l’Universitat d’Oxford. Mas òc que podèm analizar aquelas plantas que los chimpanzés cercan per se garir”.
Freymann e una còla de cercaires demorèt los darrièrs quatre ans en tot estudiar doas comunautats de chimpanzés salvatges a la Resèrva de la Forèst de Budongo Central. Cerquèron de senhals de dolor dels animals e analizèron la femsa e l’orina dels especimèns malauts e amb una infeccion. Espepissèron plan la dièta dels chimpanzés e quora un individú cercava qualcuna planta que manjavan pas sovent. Un especimèn (una feme) èra plan nafrada a la man. Quora los autres manjavan ela cercava cèrt tipe de falguièra. Èra lo sol individú qu’aquò fasiá.
Los cercaires descobriguèron aquela falguièra, nomenada Christella parasitica e tanben qu’aviá cèrtas proprietats antimflamatòrias estonantas. Culhiguèron 17 exemples de 13 plantas e las envièron a l’Universitat de Sciéncias de Neubrandenborg, en Alemanha. L’estudi demostrèt que lo 90% d’aquelas plantas avián de proprietats antibacterianas e una tresena part èran bonas per reduïre la dolor.
Totes los individús estudiats se gariguèron puèi, çò comfirmèt Freymann. “La feme que manjèt la falguièra poguèt marchar plan paucs jorns aprés, çò diguèt Freymann”.
Totun, los cercaires tanben volguèron soslinhar que podián pas demostrar que manjar aquelas plantas foguèsse la causa dirècta de la sieuna recuperacion. Mas aquò senhalava lo camin medecinal que pòt èsser conquistat sonque amb l’espepissament de la fauna e demòstra que cal preservar aquela coneissença per de futuras generacions e o far de biais rapid.
La Redaccion
