NÒVA ESPÈCIA D’OMINID DESCOBÈRTA EN ASIA

Christian Andreu
0
L’arqueologia poguet confirmar que, amassa amb de Neandertalians e Denisovans, una tresena espècia d’ominid conviviá amb Sapiens sapiens en Asia del Sud-Oèst. Fa de milièrs d’annadas s’aurián crotzat geneticament amb la nòstra espècia abans de desaparéisser. La descobèrta foguèt  confirmada per una còla de scientifics de l’Institut de Biologia Evolutiva de la universitat catalana Pompeu […]

DESCOBÈRTA UA PLANTA QU’UTILIZE PAS ERA FOTOSINTÈSI

Christian Andreu
0
Era descobèrta es estada hèta ena isla subtropicau japonesa de Kuroshima – ena còsta sud de Kiushu, ena prefectura de Kagushima- e ei ua descobèrta des estonantes. Ei ua planta fòrça pòc comuna en eth mon dera flora dera region pr’amor qu’utilize pas eth mecanisme vegetau dera fotosintèsi. Eth son nom Gastrodia kuroshimensis. Ath delà, […]

DOS VOLCANS, CAUSA DEL COMENÇAMENT DE L’EDAT MEJANA

Christian Andreu
0
Istoricament, a l’Edat Mejana i a divèrses factors que son causa dirècta del sieu començament. Un d’eles es la casuda de l’Empèri Roman e l’arribada de milièrs de refugiats barbars qu’an coma origina lo nòrd europèu en una crisi sociala e umanitària sens precedents. Mas ara la sciéncia a descobèrt que l’erupcion de dos volcans […]

TRÒBAN LO DARRIÈR DINOSAURE

Christian Andreu
0
L’ipotèsi scientifica que soslinha la casuda d’un meteòr en l’airal de Yucatan fa 65 milions d’ans coma causa finala de l’extincion dels dinosaures foguèt prepausada ja fa mai de 30 ans. E maugrat que la majoritat de paleontològs i son d’acòrd qualqu’ns an de dobtes. Aquò a coma causa scientifica la fauta de fossils en […]

LOS CANS COMPRENON LOS MOTS UMANS

Christian Andreu
0
S’es totjorn dich que los cans comprenián mai o mens l’entonacion umana. E aquò los fasiá reagir. Mas la publicacion d’un nòu estudi dirigit per Attila Andics, de l’Universitat Eötvös Loránd, en Ongria, balha de nòvas donadas estonantas. Los cans comprenon ben l’entonacion umana, mas tanben los mots. Segon l’estudi publicat dins Science, los cans […]

SIMON DE MONTFÒRT: BORRÈL D’ERÈTGES

Christian Andreu
0
Simon de Montfòrt a demorat en l’istòria coma un dels protagonistas de la Crotzada contra los albigeses (los nomentats catars o “bons òmes”), e la sieuna imatge depend totalament de la part que parle. Per los catolics franceses, foguèt un grand cresent e defensor de la fe e la gléisa, qu’ajudèt a eradicar l’eretgia catara […]

BODISME E VEGETAR/LISME

Christian Andreu
0
Se crei sovent que los bodistas son tots vegetar/lians per ’mor qu’un daus fondaments dau bodisme es ahimsa (ahiṃsā en sanscrit), principi de non-violéncia. Per ben dire, pauc de bodistas practican veraiment lo vegetar/lisme auei per lo monde e mai siá de mai en mai encoratjat queu biais de s’alimentar au mieg de las comunautats […]

QUE CONFIRMAN L’EXISTÉNCIA D’UN OCEAN SUS PLUTON

Christian Andreu
0
Après l’arribada d’ua sonda espaciau dens l’atmosfèra de Pluton en julhet 2015 que’s pensè que Pluton avèva o avèva avut, bèth temps a, un ocean liquide devath la soa susfàcia torrada. Mes lo dobte que contunhè. Adara, un navèth estudi scientific publicat au Geophysical Research Letters que confirma l’existéncia actuau d’un ocean sus aqueth planeta. […]

LA REVÒLTA DE CARCASSONA DE 1303 (I)

Christian Andreu
0
Dempuèi l’epòca francesa del Lengadòc, l’institucion qu’aviá somés aquesta region occitana a la corona francesa èra l’Inquisicion. Cal pas dire qu’aquesta totjorn ensajava d’acusar los mai rics e aqueles que’n podia aver mai de profièch. Aital o raconta en son libre 700 ans de révoltes occitanes Gerard de Sède. En 1303 lo pòble de Carcassona […]

VIATJAR PER ESPACI DAMB UA VELA DE LUTZ

Christian Andreu
0
Era Universitat d’Harvard a hèt ua nava proposicion entà viatjar per espaci que lèu poirie vier realitat: ua vela de lutz pro grana que poirie amiar en espaci —peth moment— un vaishèth espaciau damb es mesures d’ua pilòta de tènnis de taula. Era teoria ja ei realitat. Ara ac vòlen sajar en laboratòri. Atau, aqueth […]