De còps es plan intelligent tornar a balhar un còp d’uèlh a cossí demoravan los nòstres ancessors mai pròches. E veire cossí èra lo mond, la societat e la tecnologia de l’epòca ajudan plan a comprene cossí demoram uèi. Mai encara se l’estudi es d’una epòca tan pròcha coma sonque fa 100 ans. Pr’amor que […]
- popular
La piton indiana (Python molorus) es una espècia giganta de sèrp de la familha dels Pythonidae que demòra a la sèlva d’Asia dempuèi Paquistan e fins a l’illa d’Sri Lanka en tot passar per lo sud-èst asiatic. Malgrat que la mejana dels individús uèi lo jorn sonque arriba als 3 mètres son estats trobats d’especimèns […]
Un nòu estonant estudi a demostrat que fins al 75% de las naus de pesca industrialas dison pas jamai ont son. E sonque se pòt conéisser la lor posicion amb l’ajuda d’una IA o de satellits. Aquò a fòrça ajudat a melhor identificar la posicion dels vaissèls industrials actuals dins los oceans. E la resulta […]
Se en un territòri i a hèra sèrps, tròp perqué los umans poscan víver aisidament, çò que cau har, malerosament, qu’ei caçar aqueras sèrps e atau arrestar la possibla ataca d’aquestas aus umans. Mes enqüèra quan l’espècia de sèrp pòt estar ua de las màgers sèrps de la planeta e que, s’ei trobada per un […]
Quin siguec eth prumèr programa de television d’emission periodica en aranés? Deuem viatjar enquia 1988 quan TVE 2 Catalonha comencèc es emissions d’”ERA LUCANA” ua revista divulgativa qu’ère emetuda un deluns de cada mes pendent era tarde e damb ua durada de mieja ora. Aguest programa, en desconnexion entà Catalonha e Balearas, estèc en emission […]
Pòt un caval influenciar l’istòria umana? Bucefal, èra mai qu’un animal pel rei macedonian Alexandre lo Grand. Foguèt segurament lo sieu melhor amic fidel (amb Efestion), qu’acompanhèt lo conquistaire del mond tota la sieuna vida e sustot pendent las nombrosas batalhas. Lo sieu nom en grèc èra una combinason de las paraulas que significavan “cap […]
Africa es un continent amb de grandas bèstias. Mas Asia tanben. De tot tipe; d’aucèls (la grua sarús es la pus nauta del mond e l’agla filipina es la màger de la planeta) e de mamifèrs carnivòrs (lo tigre es lo màger felin del mond) mas atanben de reptils e d’ofidians. D’efièch, es lo continent […]
Un estudi recent assolida que las pinturas de la cauna francesa de La Roche-Cotard serián las pus ancianas d’aquel estat e tanben una de las primièras que realizèt l’òme. Mas semblariá que foguèron pas realizadas per de representants de nòstra espècia, mas per de neandertalians. Aital, lo nòu estudi afirma que las pinturas de la […]
Uèi, non charrrarèm dei matematicas actualas, mai anam remontar dins lo temps fins à l’epòca dau famós Pitagòras e à la sieuna escòla que fasié tota una reflexion formala e mistica à l’entorn dei nombres. Es dich que lo Pitagòras naissèt dins l’isla de Samos, dins la Mar Egea, devèrs 580 av. J.-C., que creèt […]