APRÈS LO METEÒR I AGUÈT ENCARA DE MANJAR
Après la casuda del meteorit que tuèt tota forma de vida a la Tèrra fa 65 milions d’ans, i aguèt l’extincion de totes los dinosaures, reptils marins, invertebrats e tanben d’organismes microscopics. Dison los scientifics que la vida a Tèrra e Mar demorèt sens vida pendent qualques milions d’ans.
Aital, coma es possible que uèi i aja de vida ? Un gròp de scientifics de l’Universitat de Cardiff (País de Galas) a fach un estudi que confirma qu’al fond marin i contunhèt d’aver de vida en forma d’algas e d’autras bacterias e qu’aquestas foguèron lo menjar d’autres animals que demorèron a l’indrech.
L’estudi, publicat a Geology, confirma que la cadena d’aliments se trinquet pas de forma totala coma pensa encara uèi lo jorn part de la comunautat scientifica. Aquesta manten encara uèi que la casuda del meteorit foguèt fatal tanben per d’algas e de bacterias i que tota la vida al mar moriguèt.
La descoberta s’es facha après confirmar de nòvas donadas de la composicion quimica de la matèria que i a al fonds de l’ocean Atlantic e la circulacion qu’aquesta a. Aquò a fach pensar que benlèu fa 65 milions d’ans la vida marina al fons oceanic poguèt subreviure a l’impacte e divèrsas espècias contunheron de demorar vivas en aver coma noiridiura d’algas e de bacterias. Aital, 1, 7 milions d’ans après la casuda del meteorit qu’impactèt la peninsula de Yucatan, lo fons marin ja èra un autre còp plen de vida animala.
La crisi que demorèt 2 milions d’ans
“La casuda d’aqueste meteorit fa 65 milions d’ans provoquèt l’extincion de la majoritat d’animals e vegetals a la Tèrra – çò diguèt Heather Birch, cap de l’estudi – mas la catastròfa foguèt pas totala. Al mens a l’ocean. Lo plàncton moriguèt mas d’autres organismes que fasián fotosintesi coma d’algas e determinats tipes d’algas contunhèron de viure lo jorn après”.
Totun, la còla scientifica qu’a fach aquesta recerca cre que pendent 2 milions d’annadas la noiridura al fons marin foguèt pas totala e que fins aquel moment foguèt pas possible per las nòvas espècias d’aucupar los divèrses espacis voids qu’avián demorat liures après l’extincion generala.
Aquò se debanèt après la casuda d’un meteorit en Yucatan de 10 quilomètres de diamètre que provoquèt la liberacion de gases toxics e que lo soleh s’amaguèsse pendent fòrça de temps. Aquesta fauta de lutz tanben provoquèt una casuda generala de temperatura e una extincion de la majoritat d’animals que i aviá a l’epòca a la planeta Tèrra.
“De mai, la casuda d’aqueste meteorit – çò racontèt Stanton – provoquèt la liberacion de trioxid de sulfur, un gas qu’auriá provocat un creissement de las plojas acidas pendent de jorns e finit amb la vida animala a la superficia marina: mas pas als fonds marins ont i contunhèt d’aver vida pr’amor de las algas e las bacterias”.
Christian Andreu
