Es astronòms an confirmat era descubèrta d’ua exoplaneta (ua planeta que vire ath torn d’ua estela que non sigue eth solei) e cren que poderie semblar-se as nòsti gigants de gèu Uranus e Neptun.
Un nauèth estudi ei estat publicat per The Astrophysical Journal
e es sòns autors, Radek Poleski e era sua equipa dera Universitat der Estat d’Ohio, an identificat ua planeta fòrça aluenhada qu’orbite ath torn d’ua estela en un sistèma binari (damb dues esteles) a 25.000 ans lutz dera Tèrra, ena direccion de Sagitari. Aqueth sistèma binari ei composat d’ua estela de mès o mens dus tresaus era massa deth nòste solei mentre qu’era auta estela ei sonque un siesau dera massa deth solei. Era exoplaneta orbite ath torn d’ua estela mès grana.
En ua prumèra uelhada aqueth nauèth mond ei semblable a Uranus o Neptun, mès ei quate còps mès macís qu’aqueres planetes. Mès a ua orbita coma era d’Uranus, ua caracteristica que pòt hèr qu’Exo-Uranus –atau l’an aperat- pera sua composicion sigue era prumèra exoplaneta jamès trobada. Maugrat aquerò, se pòt pas certificar qu’açò sigue atau pr’amor qu’ei fòrça luenh tà analisar era sua composicion quimica.
Uranus e Neptun son diferenti des auti dus gigants deth nòste sistèma solar (Jupitèr e Saturne) pr’amor qu’es sues atmosfères an fòrça gèu de metan, un hèt que les da ua semblança damb es planetes de color blu. Fòrça luenh deth solei, era sua distància orbitau a determinat era evolucion deth gèu d’ambdues.
“Arrés sap per segur perqué Uranus e Neptun son tant aluenhadi deth solei laguens eth nòste sistèma solar mès pensam que se formèren mès près d’eth” diguec Andrew Gould, tanben cocercaire dera Universitat Estatau d’Ohio.”Ua idèa ei que se formèren mès près mès sigueren desplaçadi per Jupitèr e Saturne”.
Uranus pathfinder: ua mission tath gigant de gèu misteriós
“Era existéncia d’ua planeta coma Exo-Uranus pòt hèr pensar en ua dusau planeta – diguec Gould -. E dilhèu non ei que question de temps entà trobar d’autes planetes coma Uranus e Neptun. Mès tanben ei malaisit pr’amor que non se pòt detectar gigants de gèu coma aqueth que damb microlunetes. Pr’amor d’açò ja se prepare ua mission tà Uranus tà investigar mès sus era sua composicion”.
Atau, en un prumèr moment se pòt pensar qu’era nauèra planeta ei coma Uranus, mès aguesta ei sèt còps mès pesanta. Eth hèt qu’age ua orbita coma era d’Uranus confirme qu’era sua composicion tanben ei semblabla ara d’Uranus. “Arrés non sap perqué Uranus e Neptun son tan luenh – diguec Gould -. Se formèren mès près deth solei. E dilhèu, s’aluenhèren enquiath sòn lòc actuau quan arribèren Jupitèr e Saturne”.
Christian Andreu
