Es segurament l’enfonzada mai famosa d’un vaissèl de tota l’istòria. Lo RMS Titanic s’enfonsèt pendent la nuèch dels jorns 14 e 15 d’abril de l’an 1912, a sièis cents quilomètres al sud de Tèrranòva, e i moriguèron 1.498 personas e subrevisquèron solament 712 (un tèrç de totes los viatgèrs del paquebòt transatlantic). Mas quinas foguèron las causas que provoquèron aquela situacion en un vaissèl considerat lo mai segur del mond, que teoricament se podiá pas enfonsar, se èra insubmersible?
La causa fondamentala foguèt la velocitat. Malgrat qu’existissián d’avises de la proximitat d’icebèrgs a l’Atlantic Nòrd, lo Titanic viatjava a una granda velocitat, que provocariá segurament una arribada al sieu destin, Nòva York, mai avançada.
Es trobat un icebèrg
Las gemèlas èran estadas desbrembadas al pòrt anglés de sortida, a Southampton, e los vigilants, pendent la nuèch, dispausavan d’una mendra visibilitat (podián solament utilizar los pròpris uèlhs). Quand detectèron la preséncia d’un icebèrg en lo sieu camin, avertiguèron immediatament per evitar lo còp, mas foguèt excessivament tard e lo vaissèl collisionèt frontalament amb l’icebèrg a las 23.40 oras d’aquela nuèch.
La massa glaçada talhèt coma un coltèl cinc compartiments inferiors de l’embarcacion. S’aguèsse copat solament quatre, lo Titanic, amb dificultats, poiriá aver contunhat lo sieu viatge. Foguèron lançats de senhals de lutz al cèl, mas los autres vaissèls qu’èran près del Titanic pensèron que celebravan una fèsta.
Comencèt l’evacuacion, mas lo vaissèl dispausava pas de la quantitat sufisenta de barcas de salvament per totas las personas que i viatjavan (solament per 1.178 viatgèrs), e la planificacion foguèt nefasta. Malgrat que cada barca podiá suportar lo pes de cinquanta òmes adults, las primièras barcas sortèron gaireben voidas (una d’elas amb solament dotze femnas), e e mai que foguèt posteriorament donat l’avís perqué tornèsson per reculhir mai de personas, cap de barca tornèt pas per paur a l’enfonzada s’èran près del vaissèl.
Aquelas circonstàncias provoquèron que la legislacion nautica internacionala obliguèsse als vaissèls a portar sufisents barcas de salvament. Una tragedia que podiá èsser estada evitada amb de precaucions adequadas e en tot mantener una velocitat tanben adequada.
Un article de Francesc Sangar*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.