L’an 2017 ja es estat confirmat coma l’an mai caud dempuèi 1880 – solament 2016 ne foguèt encara mai caud per lo fenomèn d’El Niño -. Segon las estadisticas oficialas la temperatura mejana foguèt 1,1 grases mai nauta que pendent l’epòca pre-industriala.
Son de chifras confirmadas aquesta meteissa setmana per l’Organizacion Meteorologica Mondiala : 2017 foguèt un dels tres ans mai cauds de l’epòca modèrna – amassa amb las annadas 2015 e 2016 – dempuèi lo començament dels registres d’aquela organizacion en l’an 1880. L’analisi d’aquesta organizacion mòstra que la temperatura mejana a la superficia de la planeta pendent l’an 2017 foguèt doncas fins a 1,1 grases mai nauta que la de lo periòde 1880-1900, una epòca considerada coma pre-industriala.
Totun, l’an 2016 encara foguèt un pauc mai caud –fins a 1,2 grases mai que lo periòde de referéncia pre-industriala, pr’amor del fenomèn meteorologic d’El Niño.
“La tendéncia de la temperatura es plan mai importanta per rapòrt al futur aluenhat que non la classificacion de las annadas individualament – çò diguèt Petteri Taalas, secretari general d’aquela organizacion meteorologica -. 18 de las annadas mai caudas foguèron enregistradas pendent lo nòstre sègle e la creissença de la temperatura pendent los tres darrièrs ans es estada estonanta”.
La desfacha de l’Artic
La lenta mas reala desfacha artica a patit una creissença e auèi lo jorn encara mai velocitat qu’abans. Aquò, segon los scientifics de l’organizacion meteorologicament mondiala, aurà d’impactes prigonds e longs dins lo temps dins lo nivèl de la mar o lo clima de plusors partidas de la planeta. “Nosautres ja aviam alertat fa un mes que las temperaturas dins l’Artic creissián dos còps mai lèu que lo ritme de la temperatura globala – çò avertiguèt Taalas”.
Per ansin, aquela organizacion soslinha que solament 2016 foguèt mai caud que non 2017 pr’amor d’El Niño, un fenomen ciclic natural que fa créisser las temperaturas dins lo Pacific tropical. Sens aquel fenomen, 2017 seriá estat l’an mai caud. Pendent 2017, a mai, i aguèt lo fenomen de La Niña, que provòca çò de contrari, çò es, mai fred. Amb tot 2017 e 1015 foguèron los mai cauds après lo recòrd de 2016.
“Aquelas temperaturas son solament una pichona partida de l’istòria modèrna – çò confirmèt Taalas -. Mai d’un país patiguèt un clima extrèm pendent 2017. Los Estats Units foguèron un d’aqueles païses pr’amor que patiguèron un an plan malaisit amb de fenomèns meteorologics extrèms e atanben catastròfas climaticas. D’autres païses tanplan patiguèron de ciclons tropicals, d’inondacions e secadas”.
Un dels païses d’Euròpa, çò soslinhèron los scientifics, ont tanben son son estadas patidas temperaturas mai que nautes es l’estat espanhòl. Aital, 2017 foguèt l’an mai caud dempuèi lo començament de la sèria de registres en l’an 1965. Aquela foguèt de mejana dins la planeta 0,46 grases mai nauta que lo periòde 1981-2010. L’estat espanhòl patiguèt fins un 1,1 grases mai de mejana.
Las analisis foguèron confirmadas per l’Organizacion Meteorologica Mondiala amb de donadas de l’ANOA, l’Institut Goodard de la NASA, lo Centre Hadley anglés, lo servici meteorologic japonés e lo Centre Meteorologic Europèu.
La Redaccion
