LO CACAU EN DANGIÈR

Christian Andreu
0
La produccion mondiala de chocolat es menaçada per un virus. Lo cacau, ingredient de basa del chocolat, patís a l’ora d’ara una menaça plan grèva: lo Virus del Brot Confle. E ara una còla internacionala de cercaires assaja de comprene cossí va que lo cacau siá victima d’aquela malautiá e cossí se la pòt limitar. […]

L’ANEMÒNA DE MAR 

Christian Andreu
0
Uei que volem parlar d’un tipe d’antozoaris nommats anemònas de mar, que son lo tipe, dilhèu, mes comun dens l’ecosistèma marin. Los antozoaris, que son animaus en fòrma de flor, e uei n’i 6.000 espècias diferentas. Los antozoaris que son lo grop de cnidaris mei important que i a en la planeta. Lo coralh de […]

LO REFUGI DELS PIRENÈUS

Christian Andreu
0
De nòus escavaments arqueologics dels darrièrs tempses soslinhan que los Pirenèus foguèron un refugi neandertalian ara fa 160.000 ans. Aital foguèt confirmat a los escavaments de Coupe-Gorge, Montmaurin e Nauta Garona. Son de luòcs dels Pirenèus qu’aufriguèron de rèstas umanas a mai de fauna locala (de iènas). E balhan una nòva vision sus aquelas montanhas […]

LO MUSÈU DE L’AURINHACIAN

Christian Andreu
0
La vila d’Aurinhac, al Departament de la Nauta Garona, a balhat nòm al periòde preïstoric de l’Aurinhacian, que començariá aperaquí fa quaranta mil ans e finiriá dètz mil ans après, totjorn amb de diferéncias segon las regions. La “cultura” aurinhaciana se desvolopariá pel centre e lo sud del continent europèu, e coma caracteristica fondamentala trobam […]

FAUNA OCEANIANA (20): LO BÈCPLAN REIAL

Christian Andreu
0
Un dels ausèls mai tipics de las còstas oceanianas es lo bècplan reial (Platalea regia), qu’aperten a la familha dels tresquiornitides e que demòra en de paluns e d’airals umits (totjorn an de besonh d’aiga per se noirir) en divèrsas illas oceanianas dont Nòva Zelanda, Salomon, Molucas e tanben en Austràlia. En defòra d’Oceania lo […]

DE DINOSAURES DE LA SANG CAUDA

Christian Andreu
0
Segon un nòu estudi paleontologic, los dinosaures aurián ja començat d’aver de sang cauda al començament del Jurassic. Mas sonque o aurián desvolopat cèrtas espècias, dont los terapòdes, los carnivòrs bipèdes qu’èra a mand de conquistar tota la planeta. Aquesta question es pas pichona per la paleontologia mondiala, car foguèt discutida pendent de decennis per […]

LA TRAGICA MÒRT DE LA PRINCESSA DE LAMBALLE

Christian Andreu
0
De totas las execucions que i aguèt pendent la Revolucion Francesa, una de las mai frapantas foguèt la patida per la princessa de Lamballe, Marie Thérèse de Savòia-Carignano, amiga personala de la reina Maria Antonieta e una femna fòrça religiosa. E mai qu’èra pas membre de la familha reiala, amb aquelas caracteristicas podiá venir una […]

UN NAVÈTH PAISATGE MEDITERRANÈU

Christian Andreu
0
Segon que semblaré, los incendis au bòsc que son de cap a cambiar lo paisatge mediterranèu, un ecosistèma qu’estó tostemps creat peu huec. Mes adara lo cambiament environamentau que provòca d’èrsas de calor e tanben incendis e aquò que poiré cambiar lo paisatge deu mediterranèu. Pr’amor que i a de mei en mei huecs. Aqueth […]

ANIMAUS PLAN SINGULARS

Christian Andreu
0
Qué son los idrozoaris ? Los idrozoaris que son cnidaris parièrs aus anemònas de mar. Cada especimèn a un cors en fòrma de tube e tanben qu’an un anèth de tentacules que forman ua sòrta de flor. Qualcunas espècias d’idrozoaris que forman colonias dab polips e atau crean çò que pòt estar considerat un superanimal. […]

UN PRESIDENT…….EN ARAN

Christian Andreu
0
È visitat Aran en diuèrses escadences e tostemp m’impressionen, en arribar pera carretèra, aqueres impausantes montanhes, pòc abans d’arribar en tunèl de Vielha. Coma se siguessen uns gigantesqui guardians que protegissen eth territòri e que me rebremben aqueth vèrs qu’inície er Imne Aranés, “Aqueres montanhes que tan nautes son”. Era Val d’Aran. Era Val dera […]