La Ciutat Vièlha de Carcassona es Patrimòni de l’UNESCO dempuèi l’an 1997, mas benlèu aquel grand monument istoric aurà lèu coma vesins d’autres amb lo meteis nòm. Sèt fortalesas medievalas de la meteissa epòca, las nomenadas “ciutadèlas de vertige”, pòdon èsser declaradas tanben Patrimòni de l’Umanitat l’an 2026. Son Las Tors, Aguilar, Montsegur, Pèirapertusa, Puèglaurens, Queribús e Tèrmes. Son ongan nomenadas jol nòm oficial de “Sistèma de Fortalesas de la Senescaliá de Carcassona”, per l’importància d’aquela vila en l’epòca medievala sus tot lo territòri.
D’abituda aquelas fortalesas son nomenadas “Cataras”, basicament pr’amor qu’èran contemporanèas dels Bons Òmes e las Bonas Femnas, e foguèron atacadas qualques unas d’elas pendent la Crosada contra los “eretges” començada l’an 1209, mas dins de las sieunas encenchas vivián de Crestians Catolics e de Catars amb una bona armonia. Vertadièrament èran una linha de defensa entre lo Reialme de França e la Corona d’Aragon en aquela epòca.
Lo procès per aver aquela denominacion, que significariá una granda reconeissença de l’istòria del territòri, comencèt l’an 2013 amb la creacion d’un comitat d’arqueològs, istorians, conservadors del patrimòni… Quatre ans après, dintrava lo rapòrt de la demana al Comitat Francés de Patrimòni Nacional e se convocavan desparièrs estudis e de reünions pendent los ans posteriors.
Lo rapòrt definitiu serà enviat a l’UNESCO lo mes de Genièr de 2025 e çò de mai segur l’an 2026 serà comunicada la decision definitiva. Dempuèi SAPIÉNCIA OCCITANA desiram qu’Occitània siá reconeguda amb un nòu Patrimòni de l’Umanitat. Per aquel motiu començam un cicle d’articles ont vos explicam l’istòria d’aquelas fortalesas, que vos recomanam visitar.
Lo castèl de Queribús
Aquela fortalesa es situada a 730 mètres de nautor, a la comuna de Cucunhan, a la sarrada de las Corbièras e pendent sègles establissiá la frontièra entre l’estat francés e la Corona d’Aragon. Amb una imatge exteriora estonenta, es fòrça coneguda la nomenada “Sala del Pilar” d’estil gotic, amb una granda colomna o pilar. La sieuna defensa èra relativament simpla per la granda nautor. Dempuèi lo castèl podèm veire los Pirenèus o la mar Mediterranèa.
Es monument istoric de l’estat francés dempuèi l’an 1907 e lo primièr document que parla es de l’an 1020, lo testament de Bernat Tallaferro, quand aperteniá al Vescomtat de Fenolheda. Dempuèi l’an 1111 per d’eiretatges e d’alianças matrimonialas foguèt dins de l’orbita de la Corona d’Aragon, fins qu’a la fin del sègle XII foguèt incorporat al Vescomtat de Narbona.
Començada la Crosada contra los Bons Òmes e las Bonas Femnas (los Catars), foguèt una fortalesa refugi dels “eretges”. Lo proprietari, Xabèrt de Barbaria, bon òme, dobriguèt las pòrtas e i residiguèron dins lo diacre e l’avesque catar Benevòl de Tèrmes. Foguèt la darrièra fortalesa casuda, pendent l’intermitenta Crosada contra los Bons Òmes e las Bonas Femnas l’an 1255, ont demoravan encara qualques “eretges” que fugigissián de las secutadas.
La sieuna importància estrategica entre l’estta francés e la Corona d’Aragon se mantenguèt pendent de sègles fins al Tractat dels Pirenèus (1659) que transportèt la frontièra e Queribús èra pas al costat. Comencèt un procès d’abandonament e de degradacion importanta, resolgut parcialament amb divèrsas restauracions dempuèi la primièra mitat del sègle XX.
Un article de Francesc Sangar*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
