CANÇONS CONTRA LA GUÈRRA; GUILHÈM FIGUÈIRA

Christian Andreu
0
La crosada bandida en Occitània pel papa Innocent III en 1209 contra los Albigés, foguèt l’eveniment desastrós que butèt a l’obscurantisme religiós, aprés l’institucion del tribunal de l’Inquisicion en Tolosa en 1232, l’annexion de las tèrras del Miègjorn a la Corona de França e la desintegracion dels sieus tribunals. Aquestas foguèron entre las causas que […]

CERES QU’A UN CRIOVOLCAN QUI HON

Christian Andreu
0
Atau la conclusion d’ua equipa internacionau d’astronòmes après aver analisat los darrèrs imatges qu’enviè sus Tèrra la naveta espaciau DAWN, de la NASA. Segon aqueth estudi Ahuna Mons, la montanha mei hauta de Ceres, lo planeta mei petit de la cinta d’asteroïdes deu Sistèma Solar, que hè haut o baish quatre quilomètres de haut e […]

ALÈRTA ! ARRIBAN LOS VÍKINGS !

Christian Andreu
0
Fasiá tres ans que los primièrs vaissèls dels vikings avián estat vistes per primièr còp en l’estuari de Gironda. L’alarma foguèt granda. Avián una reputacion d’assassins crusèls e ja avián pilhat divèrsas vilas de la còsta abans d’arribar a tèrras occitanas. Ara, totun, èra Bordèu qu’èra en dangièr. Una flòta de mai de quaranta drakkars […]

DEMOSTRADA L’EXISTÉNCIA DE LAS ONDAS GRAVITACIONALAS

Christian Andreu
0
Ja o aviá afirmat Albert Einstein: las ondas gravitacionalas existisson. Mas fins uèi lo jorn la fisica o aviá pas pogut demostrar. Una còla de fisicians de l’Universitat de Basel (Soïssa) las a pogut mesurar per primièr còp. Èran las ondas que i aguèt dins l’Univèrs mai ancian. Per ansin, çò dison los scientifics, aqueste […]

BIOGEOGRAFIA E PAISATGES PIRENENCS

Christian Andreu
0
Cal remembrar que lo primièr pargue nacional foguèt creat als Estats Units l’an 1872, a Yellowstone ; aquò ajudèt a desvolopar una consciéncia nòva que creisserà tot lo long del sègle XX e que soslinhará l’interès pels paisatges e l’environament per la biodiversitat. Al sègle XXI los Pirenèus, vertadièr tresaur natural del planeta Tèrra son […]

DESAPARICION ESTONANTA DEL NEANDERTAL IBERIC

Christian Andreu
0
La publicacion d’un nòu estudi arqueològic sus la preséncia neandertaliana a El Salt (País Valencian) tresbolèga plan las teorias acceptadas fins uèi. La comunautat scientifica ja pòt tornar discutir. Segon la còla qu’a fach l’estudi, Homo sapiens neandertalensis auriá desaparegut de la Peninsula Iberica fa mai de 40.000 annadas. La conclusion de l’estudi es mai […]

LO PRIMIÈR REI D’AQUITÀNIA

Christian Andreu
0
La vida de Gondovald, primièr rei d’Aquitània, es una istòria d’illegitimitat (o pas), d’exili, de trasïon, de guèrra e, fin finala, de nòva traïson fins la sieuna mòrt. L’istoriografia anglesa l’a tractat totjorn coma un aventurièr sens cap dret a la sucesion reala. L’istoriografia francesa, totun, l’a considerat coma lo primièr monarca aquitan. Es malaisit […]

LOS INUITS AN TANBEN DE GÈNS DENISOVANS

Christian Andreu
0
L’adaptacion dels inuits al freg e a la dièta marina a trobat ara una explicacion scientifica. Un estudi genetic dels inuits de Groenlàndia confirma qu’an dos gèns —los TBX15 e WARS2— que los an pas d’autras populacions umanas. Segon los scientifics qu’an efectuat l’estudi, aquestes gèns poirián venir dels denisovans. Per aquela rason, la còla […]

DE CAMIN A 101944 BENNU

Christian Andreu
0
Eth passat mes de seteme era umanitat balhèc ua passa mes ena exploracion der espaci. Aguest còp era sonda espaciau OSORIS-Rex siguec lançada en Cape Canaveral, Florida, en direccion ar espaci exterior. Era tòca non ei auta qu’arribar ar meteòr 101955 BENNU e ensajar d’auer ua mòstra fisica dera sua composicion. Açò permeterà es scientifics […]

LO RIRE DE LA MÒRT

Christian Andreu
0
La paraula sardonic en lo diccionari indica un sorire tòrs per plecs de la boca, coma per exprimir la ironia, la trufa o la provocacion. Mas s’utiliza tanben en medecina per indicar un espasme dels muscles de la boca, causa de malautiás coma lo tetan o d’autras substàncias toxicas en donant luòc a un rire […]