Un cristal de Wigner ei ua estructura hèta sonque d’electrons e ja siguec anonciada en 1934, maugrat que jamès siguec vista abans. Damb cèrtas condicions, es electròns pòden organizar-se de manèra ordenada. E ara, peth prumèr còp, ua còla de cercaires dera Universitat de Princeton podec auer pròvas dirèctas dera sua existéncia. Segontes mès d’un […]
Entà toti aqueri que volguen conéisher era istòria, era cultura e es tradicions d’Aran, ua visita ath MUSÈU DERA VAL D’ARAN ei obligatòria. Reaument, aguesta infrastructura culturau se compòse de tres edificis: era sedença centrau en Vielha, era TOR DETH GENERAU MARTINHON (en un bastiment d’estil arquitectonic gotic), era CASA JOANCHIQUET DE VILAMÒS e era […]
Dire qu’es un animal estonant es pas pro per lo definir. D’efièch, es lo mamifèr pus estranh que i a a la planeta. Parlam de l’equidna (en grèc ancian vòl dire vipèra), un mamifèr australian qu’aperten a la familha dels monotrèmas e qu’a una mescla de caractèrs reptilians e al còp, dels meteisses mamifèrs. Uèi […]
Quina es la lenga mai parlada pels franceses après lo francés? Benlèu una lenga coma l’occitan, lo breton, lo basco o lo catalan? Lo francés es la lenga mai usada pels franceses dins l’estat francés mas tanben i a d’autras lengas qu’i son parladas. E la chifra pòt arribar a mai d’un milion de parlaires, […]
Excellenta presentacion a l’Institut d’Estudis Catalans del libre “Lo crit de las montanhas. Un viatge lingüistic al Capcir, lo Conflent e la Nauta Cerdanha” de l’escrivan catalan Eugeni Casanova, ganhant de l’ochena edicion del Prèmi Rafael Patxot e editat per la Deputacion Provinciala de Barcelona. Pendent la conferéncia, l’autor expliquèt coma visitèt los desparièrs pòbles […]
  Un article de Joan-Glaudi Babois * *Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm. Mesa en pagina : Stéphane Foresti, ensenhaire de matematicas au Liceu Bonaparte e à l’UFR Sciéncias economicas de l’Universitat de Tolon e de Var – Stephane-Jean-M.Foresti@ac-nice.fr ò stephane.foresti@univ-tln.fr Correccion dau provençau : Reinat Toscano.
Maugrat qu’ei pas lo prumèr còp qu’ua espècia de primat pòt aquò har, parlaram sus com se gareish un orangotan ua nafra dab plantas en Indonèsia, ua tasca qu’estonè e plan la comunautat scientifica de tota la planeta. Atau, e maugrat qu’ei ua tasca rara, que’s debane dens aquera espècia mes tanben en autas. Mes […]
Se i aguèsse un mamifèr, marsupial, que totes los abitants de la planeta imaginam restacat amb lo continent màger d’Oceania, Austràlia, es lo cangoró. Cap autre animal es tan celèbre nimai tan restacat a aquel continet. E es conegut tanben pels mainatges de pertot. Car Austràlia es, foguèt, e esperam que serà totjorn, tèrra de […]
Manjar de kiwis pòt balhar una excellenta quantitat de vitaminas al còrs uman segon los darrièrs estudis. Es un fruch fòrça ric en vitamina C e lo sieu benfach per la santat es ja demostrat dempuèi d’annadas. En mai d’aquò, ara, un nòu estudi de l’Universitat d’Otago a confirmat qu’una dièta rica en kiwi  es […]