Una còla internacionala de geològs amb Joël Brugger coma cap (Universitat de Monash, Austràlia) a descobèrt un nòu mineral. Lo nom, totun, es un pauc de mal dire: nataliyamalikita. La descobèrta es estada publicada dins la revista numerica American Mineralogist e laissa la pòrta dobèrta a d’autras descobèrtas per sas caracteristicas.
“Dins la nataliyamalikita avèm trobat de talli, un metal pesant fòrça estranh e plan conegut per sas caracteristicas coma poison”, çò diguèt Brugger.
Lo nòu mineral es estat trobat dins la peninsula siberiana de Kamchatka, un dels airals de la planeta amb una mai granda activitat volcanica e que foguèt formada pendent l’epòca finala dels dinosaures, lo Triassic. Segon los scientifics, aquel mineral del nom malaisit se formariá coma nanocristal dins lo volcan Avacha de Kamchatka. E lo procès auriá de besonh d’una temperatura plan nauta – entre 620 e 640 grases– .
“Amb aquela descobèrta poirem melhor comprene cossí son formats los minerals metallics sus la Tèrra e tanben cossí s’amassan aqueles per formar de depauses d’aur, çò confirmèt Brugger. Aquò balha una escasença unica de comprene lo procès responsable de l’evolucion geoquimica de nòstra planeta”.
Un mineral amb lo nom d’una geoecològa
Lo nòu mineral, la natayamalikita, a recebut son nom pr’amor de la doctora Natalja Malik, una geoecològa cercaira de l’Institut de Volcanologia e Sismologia de Petropavlovsk-Kamchatsky, una autra vila amb un nom tanben de mal prononciar e situada dins la peninsula russa de Kamchatka. E foguèt aital pr’amor que foguèt ela que vegèt la primièra lo mineral amb un microscòp d’electrons, segon Brugger.
Totun, e malgrat que los primièrs estudis faches al laboratòri sus las caracteristicas de la nataliyamalikita los faguèsse Malik, l’Universitat de Monash aguèt un ròtle clau dins la determinacion d’aquel mineral coma nòu. Foguèt analisat electronicament dins aquela universitat e foguèron determinadas sas caracteristicas unicas amb l’ajuda del Sincotron australian. Solament aital poguèt èsser classada l’estructura cristallina del nòu mineral.
“Voliam aver lo genòma complet del nòu mineral, çò diguèt Brugger, e per ansin èra de besonh de poder determinar son estructura cristallina. Per o far (un procès plan complèxe) caliá veire los grans del mineral que son gaireben invisibles. Lo nòu mineral ja es estat inclús dins la lista dels nòus minerals amb aquel nom de tan mal prononciar.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
