GEOGRAFIA – Pàgina 3 – Sapiéncia.eu

LO CÒR DE LA PLANETA

octubre 10, 2023

L’interior de la planeta ei hèra mesconeishut enqüèra uei. E la soa temperatura tanben, pr’amor que, podem díser quau temperatura pòt aver lo còr de la planeta ? 100º grads, 1000 º grads o 10.000º grads ? L’interior de la planeta, tostemps devath mei e mei pression, a ua temperatura qu’ei de mei en mei […]

GEOGRAFIA

UNA PLANETA AMB SONQUE 1.280 OMININS

octubre 4, 2023

Christian Andreu

L’umanitat ominina de fa 850.000 annadas patiguèt una de las piègers crisis demograficas de tota l’istòria de l’evolucion de nòstra espècia. La crisi foguèt enòrma, e las populacions omininas que demoravan a la planeta gaireben arribèron a l’escantiment, pr’amor que sonque demorèron, segon un recent estudi, pas gaire mai d’un milièr d’especimèns. Totun, erosament poguèt […]

GEOGRAFIA

LO PAÍS IMAGINÀRI

octubre 3, 2023

Christian Andreu

+17

eSwatini es un país african que còsta d’imaginar. Tanben es un país african que còsta mai encara de situar. Sonque los expèrts en geografia coneisson qu’es un plan pichon país situat al costat de Sud-Africa. Mas qué fan los sieus abitants, quin es lo sieu environament e quina es la sieuna fauna es plan malaisit […]

GEOGRAFIA

LO SECRET DEU SAHARA

setembre 26, 2023

Christian Andreu

+10

Sahara qu’ei, uei, lo màger desèrt de la planeta. Mes n’estó pas atau tostemps, pr’amor que hè milèrs d’ans qu’estó un estonant oasi verd. Alavetz, com podó patir aqueth cambiament climatic e morfologic ? E, ac patí solament un còp, o mantun ? Adara, los cercaires pensan qu’an descobèrt lo secret deu Sahara e perqué […]

GEOGRAFIA

LA MEDITERRANÈA EN DANGIÈR ?

setembre 21, 2023

Christian Andreu

+16

Plusors cercaires confirman que se passa quicòm de nòu en Mediterranèa pr’amor del cambiament climatic. Los efièches d’aquel fenomèn serián, demest d’autres, las pluèjas òrras que tustèron pendent lo mes d’agost Grècia e tanben lo sud peninsular iberic. Son de fenomèns que se produguèron après de fòrtas ondas de calor e de fuòcs recòrd, qu’afectèron […]

GEOGRAFIA

LA HROMIGA DE HUEC QU’EI ARRIBADA A EURÒPA

setembre 20, 2023

Christian Andreu

Ua perilhosa espècia non autoctòna, la hromiga de huec (Solenopsis invicta) qu’ei estada trobada, peu purmèr còp, a Euròpa, e qu’ei estada balhada l’alèrta, pr’amor qu’ei ua espècia envasidora e plan perilhosa entà l’environament. Milèrs de hromigas de huec que son estadas trobadas a l’isla de Sicília e los expèrts qu’avisan qu’ei plan mauaisit de […]

GEOGRAFIA

CANICULA EN AMERICA MERIDIONAU EN IVÈRN

setembre 11, 2023

Christian Andreu

+10

America deu Sud travèrsa ua de las pégers èrsas de calor de la soa istòria, dab temperaturas entre 10ºC e 20 °C superioras a las normaus de l’epòca. Com explicar aqueste fenomèn ? Après los 41,8 °C enregistrats a Cuiabá, a Brasiu, a la mieitat d’agost, las Andes chilianas an coneishut temperaturas d’enquia 39 °C, […]

GEOGRAFIA

LA VILA PUS CAUDA

agost 31, 2023

Christian Andreu

+11

Segon un recent estudi, la vila europèa pus cauda pendent l’estiu seriá… París. E amb lo cambiament climatic s’escalfa de mai en mai cauda, sustot pendent la canicula. L’estudi confirma que i a fòrça mai de mòrts dins la capitala francesa a aquela epòca que dins la rèsta de l’an. La causa n’es pas res […]

GEOGRAFIA

LO MÀGER CRATÈR DE LA PLANETA

agost 24, 2023

Christian Andreu

+19

Lo màger cratèr de la planeta, e provocat per un meteòr, se tròba en Austràlia e fa aperaquí 520 quilomètres de diamètre. Es lo cratèr de Murray, e, malgrat que foguèsse pas descobèrt ongan, es sonque ara que los cercaires an confirmat las siás mesuras e çò que poiriá aver provocat, restacat tanben a d’autres […]